Το μέγεθός τους και κυρίως η τεράστια προβοσκίδα τους προκαλούν δέος, γι'αυτό οι ελέφαντες έχουν μεγάλο κοινό. Το θέαμα όμως που παρουσιάζουν είναι τις περισσότερες φορές αποτέλεσμα βασανιστικής εκπαίδευσης και ο λεγόμενος «ελεφαντοτουρισμός», βιομηχανία διόλου ευκαταφρόνητων εσόδων, κυρίως στην Ταϊλάνδη, μια χώρα που έχει μάλιστα το ζώο στη σημαία της από το 2001, αποτελεί ακόμη ένα κεφάλαιο τραγικής εκμετάλλευσης των ζώων.

Υπάρχουν ωστόσο προσπάθειες «ηθικής» προσέγγισης του ελεφαντοτουρισμού με πρωτοβουλίες όπως το Ban Chang, το Χωριό των Ελεφάντων, στην επαρχία Σουρίν. Εκεί το εθνικό ζώο της Ταϊλάνδης δεν αντιμετωπίζεται μόνο ως σύμβολο, αλλά ως μέλος της οικογένειας των ντόπιων.

Αυτή η σχέση δεν επιτρέπει -για παράδειγμα- στους εκπαιδευτές των τεράστιων θηλαστικών να ακολουθούν το κλασικό phajaan, δηλαδή την εκπαίδευση των μικρών ελεφάντων με σκληρές τακτικές, που στόχο έχουν να κάμψουν το ηθικό τους και να τους καταστήσουν άβουλα υποχείρια.

«Τα μικρά δένονται σε στύλους από μπαμπού, τους γίνεται στέρηση νερού και φαγητού και ξυλοκοπούνται άγρια» αποκαλύπτει η Λουίζ Ρότζερσον, ιδρύτρια και διευθύνουσα σύμβουλος της οργάνωσης Elephant Asia Rescue and Survival Foundation.

Αντίθετα, στο Κέντρο Μελέτης Ελεφάντων, που λειτουργεί κοντά στο χωριό Μπαν Τα Κλανγκ, γνωστό και ως Surin Project, ακολουθούνται καινοτόμες μέθοδοι εκπαίδευσης των ελεφάντων, οι οποίες στοχεύουν στη βελτίωση των συνθηκών όχι μόνο για τα ζώα αλλά και για τους ιδιοκτήτες τους, τους μαχούτ. «Αυτή η πρωτοβουλία ξεκίνησε προκειμένου να δείξει στους μαχούτ ότι υπάρχει εναλλακτικός τύπος τουρισμού, στον οποίο μπορούν να χρησιμοποιήσουν τους ελέφαντές τους» εξηγεί ο Γουίλιαμ Σάντιλαντς, εθελοντής συντονιστής του πρότζεκτ.

Συγκεκριμένα, εκεί οι μαχούτ έχουν όλα τα απαραίτητα, ώστε να μην αναγκάζονται να βγαίνουν στους δρόμους της Μπανκόγκ μαζί με τα ζώα και να ζητιανεύουν.

Αν και πολλοί από τους 200 ελέφαντες που ζουν στο κέντρο εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται σε σόου και στη μεταφορά τουριστών, η μεταχείριση που έχουν είναι πολύ καλύτερη.

Χωρίς αλυσίδες

«Εχουμε καταλήξει σε συμφωνία με δώδεκα μαχούτ που συμμετέχουν στο πρότζεκτ να βγάζουν για κάποιες ώρες της ημέρας τις αλυσίδες από τα ζώα και να τα αφήνουν στο δάσος και το ποτάμι για να μπορούν να επικοινωνούν μεταξύ τους σε πιο φυσικό περιβάλλον» εξηγεί ο Σάντιλαντς.

«Η γενική απαίτηση που έχουμε από τους μαχούτ με τους οποίους συνεργαζόμαστε είναι να μη συμμετέχουν σε σόου ή σε μεταφορική εκμετάλλευση των ζώων για επιπλέον χρήματα. Συνολικά, ο καθένας τους παίρνει 250 δολάρια μηνιαίως. Γι'αυτό τους δίνουμε μισθό κάθε εβδομάδα και επιπλέον χρήματα για να τα ταΐζουν» συμπληρώνει, αν και παραδέχεται ότι αυτό δεν είναι πάντα εφικτό και γι'αυτό προχωρούν σε κάποιους συμβιβασμούς.

Ο Σάντιλαντς τονίζει ωστόσο και τη σημασία που έχει οι ίδιοι οι τουρίστες να μπουν στη διαδικασία να προστατέψουν τους ελέφαντες, αρνούμενοι να πληρώνουν για να παρακολουθήσουν σόου στα οποία τα ζώα υποφέρουν.

Δείτε τις φωτογραφίες: